İyi Bir Kahve Deneyimi İçin Kahve Öğütme Dereceleri

Kahve çekirdek, kahvenin tadını etkileyen birçok unsurdan birdir. Çekirdek kahve öğütme işlemi, iyi bir kahve deneyimi için dikkat edilmesi gereken adımlardan biridir. Doğru boyutta ve homojen olarak çekilen kahve, istediğiniz tadı yakalamanızı sağlar. Bu yazıda çekirdek kahve öğütme derecelerinden ve demleme yöntemlerinden bahsedeceğim.

Çekirdek Kahve Nasıl Tüketilir?

Kahve çekirdeği yenir mi diye soranlar için bu soruyu cevaplayalım. Çekirdek kahveyi tüketebilmek için öncelikle öğütme işleminden geçmesi gerekiyor. Bütün bir çekirdek ile kahve demlemek mümkün değildir. Fakat bu öğütme işlemi belli kurallara göre yapılıyor.

Kahvenizin tadı çekirdek türüne, demleme süresine, öğütme boyutuna ve suyun sıcaklığına bağlı olarak değişecektir. Örneğin siz sert bir içim istiyorsanız kahvenizi daha ince öğütebilirsiniz.

Çekirdek Kahve Çeşitleri Nelerdir?

Günlük koşturmacanın olmazsa olmazı kaliteli bir kahve deneyimi yaşamaktır. İş ve ofis hayatında, arkadaş sohbetlerinde aranan içecektir. Gelin vazgeçilmezimiz haline gelen bu içeceğe biraz daha yakından bakalım.

Kahvenin en çok yetiştirildiği yerler arasında Brezilya, Guatemala, Etiyopya ve Kolombiya’ yı sayabiliriz. En kaliteli kahveler bu bölgelerden çıkar gelir, evlerimize ulaşır. Buralarda yetişen yüzlerce farklı kahve çeşidi vardır. Fakat hepsi 4 ana türden elde edilir. Bunlar;

• Arabica
• Robusta
• Liberica
• Excelsa

Bunların içerisinde Arabica çekirdeği dünya üretiminin %75’ ine sahiptir. Dünyada en çok tüketilen kahve çekirdeği olan Arabica, aynı zamanda en zor üretilen türdür. Türk kahvesi de Arabica çekirdeklerinin kavrulup öğütülmesinden elde edilmiştir.

Arabica çekirdekleri daha çok Türk kahvesi ve filtre kahve için uygundur.

Robusta kahve çekirdeği, Arabicadan sonra en çok üretilen türdür. Arabicaya oranla daha kolay üretilen Robusta, soğuk demleme için de uygundur. Arabica ise sıcak olarak içildiğinde daha fazla lezzet vermektedir. Daha çok espresso yapımında tercih edilir.

Liberica, diğer türlere oranla çok daha az tüketilen bir türdür. 19. yüzyılda Arabica kahve üretiminde yaşanan zorluklar, Liberica kahveyi ortaya çıkarmıştır. Fakat tadının yavan olması sebebiyle fazla tüketilmemektedir. 

Excelsa, Libericanın bir alt türü olarak kabul edilebilir. Tadı Libericaya göre çok daha yoğun aromalı olan kahve, bu nedenle tek başına içilmemektedir. Diğer kahvelere aroma vermesi için ilave edilmektedir. 

En İyi Çekirdek Kahve Hangisi?

Kahvenin kalitesi içerdiği yüksek kafein oranından değil aromasından anlaşılır. Arabica kahve damakta bıraktığı meyve aroması sayesinde bu denli sevilmektedir. Hassas bir yapısı olduğundan hasat edilmesi ve bakımı zordur. Bu nedenle fiyatı Robustaya göre daha yüksek olabilmektedir.

Robusta da kaliteli bir kahve türüdür. Fakat aroması Arabicaya göre düşüktür. Dayanıklı bir kahve çeşidi olması nedeniyle fiyatı daha uygundur. Gövdeli yapısı sayesinde en çok espresso yapımında tercih edilir. Espressoya kaliteli bir krema verir.

Çekirdek Kahve Öğütme Çeşitleri

Çekirdek kahve çeşitlerini yukarıda ele aldığımıza göre şimdi sıra demleme aşamasında. Kahvenin lezzetinden en doğru şekilde yararlanmak için birçok farklı demleme yöntemi var. Bu demleme yöntemleri de farklı öğütme dereceleri gerektiriyor. Peki öğütme derecesi nedir, ne işe yarar?

Kahvenizin tadı çekirdek seçimine, suyun sıcaklığına, öğütme derecesine, kahve ve su oranına, demleme süresine bağlı olarak değişecektir.  

Bunların içinde öğütme derecesi, kahvenin tadını etkileyen belki de en önemli unsurdur. Eğer kahvenizi çok ince öğütürseniz su/kahve temas alanı büyür. Yani su, kahvenin içinden daha yavaş akar ve etkileşim süresi uzar. Bu nedenle kahveniz daha acı bir tat alır.

Ya da kalın öğütürseniz kahve/su temas alanı daralacağından su, daha hızlı akar. Böylece acılık yerine daha aromatik bir tat elde edebilirsiniz.

Kaliteli bir kahve deneyimi için öğütme dereceleri önemlidir;

• Ekstra Kalın: Soğuk demleme için uygundur. Cold Brew demleme yönteminde kullanılır.

• Kalın: French Press demleme yöntemi için en uygun öğütme derecesidir.

• Kalın Orta: Chemex ve Clever Dripper aparatlarında demleme yöntemi için uygundur.

• Orta: Pour Over, Syphon, Filtre Kahve Makineleri, Aeropress ile demlemede orta boyutta çekirdekler kullanılır.

• Orta İnce: V60 aparatlarda demlemede kullanılır. 

• İnce: Espresso, Aeropress, Moka Pot demlemeleri için idealdir.

• Ekstra İnce: Türk kahvesi için gerekli boyuttur.

Espresso Çekirdek Kahve Öğütme Derecesi

Kağıt demleme yöntemlerinin aksine espresso yapımında basınçlı demleme yöntemi kullanılır. Kalın öğütme kullanılmamasının nedeni, daha bitter bir tat yakalamak ve hızlı bir demleme yapmaktır. Toz haline getirilmiş kahve çekirdekleri basınçla lezzetini suya verir. Günlük hayatta, iş yaşamında hızlı yapımından dolayı tercih edilir. İnce öğütme kahve çekirdeği kullanıldığı için tadı oldukça serttir. 

V60 Kahve Öğütme Derecesi

V60 yöntemiyle filtre kahve demlemek için ihtiyacınız olan, orta-ince çekilmiş kahve, sıcak su ve v60 demleme aparatıdır. Suyu orta-ince çekilmiş kahvenin üzerine dökün ve süzülmesini bekleyin. İşte bu kadar. Önemli olan, kahvenizin çekim derecesinin doğru olmasıdır.

Çekirdek Kahve Öğütücü Çeşitleri

• El tipi kahve öğütücüleri
• Elektrikli kahve öğütücüleri
• Yarı profesyonel/profesyonel kahve öğütücüleri 

Kahve öğütücü alma aşamasında dikkat etmeniz gereken nokta, öğütücünün bıçak tipidir. Mutfak robotu tarzı bıçakları olan öğütücüler, homojen olarak öğütemeyebilir. Bu tip öğütücüler, kahvelerinizi parçalar. Bu istemediğimiz bir şeydir. Kahveyi homojen olarak ezecek bir öğütücüye ihtiyacınız olacak. Bu aşamada öğütücü seçiminde dikkatli olmalısınız.

Çekirdek Kahve Demleme Yöntemleri

Günümüze keyif katan kahvenin birbirinden farklı demleme yöntemi vardır. Hazırlayacağınız kahvenin tadını kullanacağınız demleme yöntemi büyük oranda etkileyecektir. Ayrıca kullanacağınız demleme aksesuarları ve çekirdek öğütme derecesi de büyük oranda etkiye sahiptir. Şimdi sırayla bu demleme yöntemlerine göz atalım:

Türk Kahvesi 

Telvenin kahve içerisinde kaldığı tek kahve türüdür. Yapımında suyun soğuk olması ve kahvenin pudra kıvamında çekilmiş olması önemlidir. Böylelikle bol köpüklü ve aromalı bir tat elde edilir. 

Pour Over

Pour over, filtre kahve demleme yöntemidir. Orta kalınlıkta kahve tercih edilir. Bu teknikte kahvenin üzerinden sıcak su dökme işlemi uygulanır. Bu şekilde sıcak su, kahvenin aromasının ve yağlarının ortaya çıkmasını sağlamaktadır. 

Espresso

Espressoda kağıt demleme yönteminin aksine basınçlı demleme tekniği kullanılır. İnce öğütülmüş kahve basınçla birlikte sıcak su ile birleşir. Filtre yerine süzgeç kullanılır. Kahve/su temas yüzeyi arttığından sert bir kahve lezzeti ortaya çıkar. Tadını yumuşatmak için çoğu zaman süt tercih edilir.

Syphon

Orta çekilmiş kahve gerektiren bir yöntemdir. Bu yöntemde sıcak su cam tüpten geçerek kahveyle buluşur. Burada soğuduktan sonra tekrar alt tüpe geri döner. Demleme işlemi bu şekilde gerçekleşir. Diğerlerine göre daha fazla zaman gerektirir. Bu demleme yöntemiyle yumuşak içimli ve yoğun aromalı bir kahve elde edersiniz.

French Press

Filtre kahve demlemede dünyada en çok kullanılan ekipmandır. Çay demlemede de kullanılır. Kalın öğütme kahve gerektirir. Cam bir sürahi ve metal bir filtreden oluşur. Sıcak su ve kahveyi ekledikten sonra 4 dk. beklemek gerekir. 

Moka Pot

Moka Pot yöntemi kullanacaksanız ince öğütülmüş kahveye ihtiyacınız olacaktır. Moka Pot, ufak bir çaydanlığa benzer. İçerisine su ve kahve filtresiyle beraber konur. Ocakta ısıtılarak elde edilen kahve aslında espressodur. Espresso makinesi edinme maliyetinden kaçınmak için bir cezve olarak düşünülebilir. Sert ve yoğun bir tat isterseniz kendinize bir Moka Pot edinebilirsiniz.

 Chemex

Bu yöntemle demleme için orta-kalın çekilmiş kahveye ihtiyacınız var. Diğer demleme yöntemlerine oranla Chemex, daha kalın bir filtre kağıt gerektirir. Ayrıca filtre kahvenin aktığı alanın dar olması gerekir. Böylece su ve kahve daha çok temas halinde kalacak, suyun akması uzun sürecek ve daha aromalı bir tat ortaya çıkacaktır.

Aeropress

İnce öğütülmüş kahve ile demleme gerektiren Aeropress, iki silindir yapıdan oluşur. Silindirlerden biri hava geçirmez, böylece basınç elde edilir. Bu sayede daha yoğun bir aroma elde edilir. Mantığı Frenchpresse benzeyen bu yöntemde hızlı demleme yapıldığı için acılık oranı azdır.

Cold Brew

Soğuk filtre kahve elde etme yöntemidir. Ekstra kalın öğütülmüş kahve çekirdekleri ile demlenir. Soğuk su ile yaklaşık 12 saatlik bir demleme süresi vardır.  Özel aparatlar gerektiren bu kahve özellikle yaz aylarında sıkça tercih edilir. Soğuk suyun damlama yaparak ortaya çıkardığı kahve yumuşak içimli ve aromalı bir özelliğe sahiptir.